نگاهی به تاریخچة صدای آمریکا
در مارس 1942رادیوی دولتی ایالات متحده با عنوان رادیوی عمومی ملی(NPR) آغاز به کار کرد و چندی بعد نیز بخش بینالمللی آن با عنوان صدای آمریکا (VOA) شروع به کار کرد. هدف از تأسیس این بخش بینالمللی، بهبود چهرة آمریکا در جهان و گسترش آزادی و دموکراسی مورد نظر آمریکا در کشورهای دیگر بود. «صدای آمریکا» در واقع ابزاری بود برای اجرای سیاستهای وزارت امور خارجة ایالات متحده و همچنین تأثیر بر افکار مردم جهان نسبت به ایالات متحده که از طریق زبان رسانه دنبال میشد.
مجموعة صدای آمریکا دارای 44پخشکنندة رادیویی به زبانهای مختلف و 24پخش کنندة تلویزیونی است. این مجموعه از بدو تأسیس با هدف استفاده و بهرهگیری از ابزار دیپلماسی عمومی پایهگذاری و تأسیس شد که گسترة پخش آن، آسیا، اروپا و شمال آفریقا را شامل میشود.
رادیوی عمومی ملی (NPR) و مجموعة صدای آمریکا (VOA) هر دو زیر مجموعة هیأت مدیره رسانههای خارجی دولت ایالات متحدة آمریکا یا همان BBG هستند و زیر نظر این هیأت مدیره ـ که اعضای آن متشکل از شورای روابط خارجی آمریکا و نمایندگان منصوب دستگاه وزارت امور خارجه ایالات متحده است ـ اداره میشود و ریاست BBGنیز با رأی مجلس سنای آمریکا انتخاب میشود. همچنین BBG زیر نظر «تیم بازرسی ویژة ایالات متحدة آمریکا» فعالیت میکند و این تیم گزارشهای خود را به مجلس سنای ایالات متحده و وزارت خارجه ارائه میدهد. هماکنون بودجة سالیانة صدای آمریکا 800میلیون دلار است که از محل مالیاتهای مردم آمریکا تأمین میشود.
تاریخچة تأسیس بخش فارسی صدای آمریکا
در آوریل 1979یعنی بلافاصله پس از وقوع انقلاب اسلامی در ایران، بخش فارسی رادیو صدای آمریکا ابتداء با هدف جهتدهی به انقلاب ایران و در پی ناکامی، با هدف مقابله با انقلاب اسلامی و به چالش کشیدن آن، با 30دقیقه برنامة روزانه راهاندازی شد. از 22نوامبر 1979احمدرضا بهارلو فعالیت خود را در این رسانه آغاز کرد. در کنار بهارلو، مجریان دیگری همچون رامش راسخ، بهروز عباسی و اکبر ناظمی که از کارکنان رادیو ایران بودند با هدایت بهارلو کارشان را در بخش فارسی صدای آمریکا آغاز کردند. آلن هایت در کتاب «تاریخ VOA»، زمان تأسیس تلویزیون فارسی صدای آمریکا را سال 1996عنوان میکند. به این ترتیب، نزدیک به دو دهه بعد از آغاز به کار احمدرضا بهارلو در مجموعه صدای آمریکا و راهاندازی رادیو فارسی، مسئولیت راهاندازی تلویزیون این مجموعه نیز به وی سپرده شد. در تاریخ 18اکتبر 1996، نخستین امواج تلویزیون فارسی صدای آمریکا با اجرای احمد رضا بهارلو برای تمام دنیا پخش شد.
تا سالها بعد، بهارلو خود سازنده و مجری بسیاری از برنامههای خبری تحلیلی و سیاسی این تلویزیون بود. بهارلو در ادامه پس از برنامه هفتگی میزگردی با شما، در 11سپتامبر 2002برنامه (فصلی دیگر) و در 6جولای 2003برنامه روزانه خبرها و نظرها را راهاندازی کرد.
وسعت برنامههای بهارلو که خود همزمان ریاست بخش فارسی رادیو و تلویزیون صدای آمریکا را بر عهده داشت به حدی رسید که مخاطبان هر زمان که «پیچ تلویزیون» را میچرخاندند، بهارلو مقابل دوربین نشسته بود و مشغول اظهار نظر و ارائه تحلیل بود. امپراتوری بیرقیب بهارلو وقتی از هم گسست که پخش رادیویی صدای آمریکا به بنیاد رادیو آزاد آمریکا سپرده و از مجموعة VOA منفک شد که این آغازی بر افول این پیرمرد بود.
بهاییان در صدای آمریکا
احمدرضا بهارلو نخستین رئیس بخش فارسی صدای آمریکا، اگر چه خود یک بهایی نبود امّا تمایل زیادی به نزدیکی با بهاییان داشت. این موضوع به خصوص در استخدام کارمندان بخش فارسی و گزینش همکاران ایرانی وی از میان بهاییان مشهود است. همانطور که قبلاً گفته شد نخستین همکاران وی در این بخش رامش راسخ، بهروز عباسی و اکبر ناظمی بودند که دو نفر نخست از بهاییان نامدار ایرانی در رادیو و تلویزیون دوران پهلوی در ایران بودند.
در اطلاعیة گروهی از کارمندان و کارکنان رادیو و تلویزیون ملی ایران در تاریخ 17بهمن 57که در روزنامة اطلاعات بهچاپ رسیده بود، نام این دو تن به همراه گروهی دیگر از کارمندان بهایی این مجموعه دوران پهلوی به چشم میخورد.
با آغاز به کار «کنت تام لینسون» به عنوان رئیس BBG، ناگهان شیلا گنجی از بهاییان سرشناس و از اعضای جامعة بهایی در سازمان ملل متحد، در غیاب احمد بهارلو در آوریل 2004به عنوان رئیس بخش فارسی VOA مشغول به کار میشود. کنت تام لینسون که خود از اعضای AIPAC یا همان جامعة لابی یهودیان در ایالات متحده محسوب میشود، گروهی از سرشناسترین بهاییان را وارد چرخه مدیریت صدای آمریکا میکند که «آوی داویدی»، «ستارة درخشش» یکی از مهرههای اصلی رسانههای جامعة جهانی بهاییت و مهتاب فرید از جمله مهمترین آنها بودند.
در این میان، آوی داویدی نقش بسیار مهم و تعیین کنندهای در روند بهایی سازی صدای آمریکا ایفا میکند به گونهای که یکباره تعداد زیادی از کارمندان مسلمانزاده صدای آمریکا همچون علی مستعانی و سید رسول افخمی از این مجموعه اخراج یا مستعفی میشوند و جای آنها را چهرههای شاخص تلویزیون «صدای دوست» ارگان رسمی بهاییان در حیفا و اسرائیل میگیرند.
به این ترتیب با ورود شیلا گنجی به حلقة مدیریت صدای آمریکا، محفل کارمندان و مدیران بهایی در این رسانة فارسی زبان تکمیل میشود و چهرههایی همچون اکبر ناظمی، بهروز عباسی، ارژنگ داوودی، رامش راسخ، آوی داویدی، مهتاب فرید و ستاره درخشش در کنار هم قرار میگیرند.
سفر مدیران صدای آمریکا به حیفا
هماکنون نیز (VOA PNN) توسط جیمز گلاسمن (از اعضای ارشد انستیتوی آمریکن اینترپرایز) رئیس جدید هیئت مدیرة رسانههای خارجی ایالات متحده اداره میشود. وی که از سال 2007مدیریت این مجموعه را در اختیار گرفته است از بدو قبول تصدی این مسئولیت، ارتباط بسیار نزدیکی با محافل بهاییان ایالات متحده و حیفا در اسرائیل پیدا کرده است.
شاهد این مدعا، ارتباطات نزدیک وی با بهروز بهبودی مدیر و بنیانگذار (Council for Democratic Iran) و از بهاییان سرشناس است. وی در اوایل سپتامبر 2008به همراه سناتور تام کوبرن رئیس «تیم بازرسی ویژه» ایالات متحده آمریکا و از اعضای مؤثر سنا برای تصویب بودجة BBG به اسرائیل سفر کرد و در دفتر بهروز بهبودی در حیفا به دیدار وی شتافت. از آن پس روند به کار گیری بهاییان در تلویزیون فارسی صدای آمریکا به نسبت گذشته اوج گرفته است. پس از استعفای کنت تام لینسون رئیس قبلی BBG که با فشار شدید سناتور کوبرن انجام گرفت، گلاسمن برای ریاست این شورا پیشنهاد شد. شیلا گنجی به شدّت تحت حمایت تام لینسون بود و استعفای تام لینسون ضربة بزرگی به شبکةشیلا گنجی وارد کرد.
ریختوپاشهای بهاییان در خرج کردن بودجه
اخراج شیلا گنجی، هم به دلیل آزرده کردن بوش بود و هم به دلیل ریختوپاشهای فراوانی بود که از سوی این بهایی و دار و دستهاش صورت میگرفت. وی از زمان آغاز به کارش در صدای آمریکا، حلقهای از دوستان و نزدیکان بهایی خود را از رسانههای رادیویی و تلویزیونی بهاییان در حیفا در اسرائیل به آمریکا فراخوانده و به کار گرفته بود، به طوری که گزارشهای رسیده به کمیتة تحقیق و بررسی سنا، آنان را واداشت در این زمینه تحقیقات جدّی صورت دهند.
فخرآور دربارة وی میگوید: جالب است بدانید درجولای 2007همزمان با رأی سنای آمریکا به جیمز گلاسمن برای ریاستBBG شیلا گنجی با دستپاچگی مصاحبههایی را با کانسرواتیوای دولت آمریکا ترتیب داد تا شاید بتواند دل اعضای انستیتوی قدرتمند آمریکن اینتر پرایز را به دست آورد.
امّا با آغاز به کار دورة جدید مدیریت در صدای آمریکا و رفتن شیلا گنجی، مدیریت صدای آمریکا میان بهاییان دست به دست شد. به این ترتیب یکی از نزدیکان به جامعة بهایی در رأس هرم مدیریت مهمترین رسانة دولتی آمریکا قرار گرفت که این امری بیسابقه است. به گفته امیر عباس فخرآور، روشن نبودن هدف برای بیشتر کارکنان این رسانه موجب شده که نیروهای غیربهایی از فعالیت در این رسانه کنار بکشند. وی تصریح میکند: اطمینان دارم که مالیات دهندههای آمریکایی خبر ندارند که با پول مالیاتشان در VOA و رادیو فردا، گروهی از مجریان و کارکنان این رسانهها سعی دارند ادای اپرا وینفری، کریستین امانپور، لری کینگ، و بیل اورایلی را در بیاورند و پولدار و مشهور شوند.
در حال حاضر، تعداد بینندگان صدای آمریکا ـ که روزی ادعا میکرد در میان ایرانیان 10میلیون بیننده دارد ـ به اعتراف عباس فخرآور از NITV لس آنجلسی هم کمتر شده است و همة اینها به مدد سوء استفادة بهاییان از پول مالیات دهندگان آمریکایی، حمایت دولتمردان آمریکایی از آنها و مدیریت بهاییان بر این رسانه است.
به نقل از رجانیوز